Wzmianki o ziemiach dzisiejszej Polski zaczęły pojawiać się w dziełach autorów rzymskich i bizantyjskich od I i II w. n.e. (Tacyt, Ptolemeusz, Pomponiusz Mela, Jordanes, Prokopiusz z Cezarei). W VI w n.e. na ziemiach dzisiejszej Polski pojawiły się plemiona słowiańskie, które w ciągu kolejnych wieków stały się grupą dominującą. Nie tylko były w stanie stworzyć prężne ośrodki administracyjne, oparte na wiecu plemiennym i władzy naczelnika (Wiślica, Poznań, Gniezno), handlowe (Szczecin, Wolin), czy religijne (Góra Ślęża), ale także skutecznie odeprzeć najazdy koczowniczych plemion azjatyckich czy sąsiedniego państwa wielkomorawskiego.
W początkach IX wieku w “Opisie grodów z północnej strony Dunaju” autorstwa Geografa Bawarskiego (ok. 850) pojawiły się już nazwy konkretnych plemion słowiańskich, zamieszkujących dorzecze Wisły i Odry: Goplanie, Dziadoszanie, Ślężanie, Bobrzanie, Opolanie, Wiślanie i Lędzianie.
Dzięki ożywionym kontaktom handlowym rozwijały się miasta, położone wzdłuż szlaków handlowych, a za sprawą konfliktów zbrojnych powstawały wokół nich fortyfikacje oraz wzrastało znaczenie naczelnika, a potem plemiennego księcia. Najsilniej zauważyć to można było na terenach Wielkopolski, gdzie plemię Polan szybko zdobyło pozycję dominującą i w połowie wieku X rozpoczęło ekspansję na tereny położone na wschodzie (Mazowsze) i zachodzie (Ziemia Lubuska i Łużyce). Polanie kolejno podporządkowywali sobie sąsiednie plemiona słowiańskie, tworząc zwarte państwo ze sprawnym aparatem administracyjnym.